Emotionele veiligheid op de basisschool met TA
Als leraar begeleid je kinderen bij de ontwikkeling van hun persoonlijke identiteit. Hun ‘kijk op het leven’ wordt niet alleen beïnvloed door wat jij zichtbaar voorleeft en de lessen die je geeft. Een groot deel van de identiteitsontwikkeling van kinderen speelt zich ‘onder de waterspiegel’ af.
De psychologie gaat er vanuit dat gezonde hechting en emotionele veiligheid basisvoorwaarden zijn voor kinderen om zich te ontwikkelen. Uitgangspunt in ‘Vertrouwen in je klas’ is dat leraren deze basis kunnen bieden, als zij zorg dragen voor hun eìgen emotionele welzijn. In het opvoeden van en werken met jonge kinderen kun je soms in patronen schieten of overtuigingen hebben, die zo’n veilige basis in de weg staan. Dan loop je aan tegen vragen als:
- Waarom erger ik me soms zo aan die leerling?
- Kan ik zorgleerlingen de aandacht geven die ze nodig hebben, zonder me over de kop te werken?
- Hoe komt het dat ik zo moe word van gesprekken met mijn duo? Hoe ga ik om met de heftige emoties van bezorgde ouders?
Het boek Vertrouwen in je klas biedt je zicht op jouw eigen aandeel in deze dynamieken. Zo krijg je meer grip op de persoonlijke uitdagingen die het leraarschap soms zo lastig kunnen maken. Centraal in dit boek staan dan ook de psychologische processen in de interacties tussen leerkracht en kind, ouders, kinderen onderling en leerkrachten onderling. Als leerkrachten zicht hebben op deze processen en bereid zijn hier bij naar zichzelf te kijken, kan het vertrouwen in zichzelf, en het vertrouwen in de kinderen groeien.
De basis voor de aanpak zijn inzichten uit de Transactionele Analyse (TA). Dit model is vertaald naar herkenbare thema’s als omgaan met:
- onrust bij kinderen
- (zorg-) leerlingen die (te) veel van je vragen
- grensoverschrijdend gedrag
- onzekerheid van leerkrachten
- pesten en buitensluiten
- wrijvingen met collega’s en ouders
Verhalen van leraren als rode draad
Het boek gaat uit van concrete casuïstiek uit het basisonderwijs. Ieder hoofdstuk start met een verhaal vanuit verschillende perspectieven: leerkracht, kind(eren), ouders, collega’s. Dit zijn uit het leven gegrepen verhalen op basis van waargebeurde ervaringen van leerkrachten en ouders. Daar laten we de theorie van TA op los: Welke processen spelen hier? Hoe kun je belemmerende patronen doorbreken? Leerkrachten krijgen zo op een diepgaande én milde manier zicht op hun eigen mogelijkheden in dergelijke situaties.
illustratie Margreet de Heer (uit ‘Vertrouwen in je klas’)
Ieder hoofdstuk biedt ook een ‘verhaal vanuit vertrouwen’: een visioen van hoe een lastige situatie zou kunnen transformeren als je vanuit vertrouwen naar jezelf en de ander kan kijken. Tot slot zijn er rond elk thema praktische handreikingen, opdrachten en bemoedigingen om de leerkracht een hart onder de riem te steken. Bij ieder thema kan bovendien een passende meditatie/visualisatie oefening worden gedownload.
Auteurs
Theo van der Heijden (therapeut, opleider en internationaal autoriteit op het gebied van TA)
Daniëlle van der Heijden (verhalenschrijver, TA coach in opleiding)
Tamar Kopmels (docent, auteur, gecertificeerd coach TA)
Het boek verschijnt najaar 2016 bij uitgeverij SWP en zal worden geïllustreerd door Margreet de Heer. Vanaf eind september zal op de website www.vertrouweninjeklas.nl meer informatie te vinden zijn.
Wil je de inhoudsopgave of een voorproef van het boek ontvangen? Laat hier je mailadres achter.
Fout: Contact formulier niet gevonden.